Tijdens de expansietest wordt een conische doorn in de binnendiameter van een buissample gedrukt met een materiaaltestmachine, waardoor de buis uitzet. De test eindigt wanneer een bepaalde uitzettingswaarde uit de specificaties bereikt wordt. De test is geslaagd als na de test geen scheuren gedetecteerd worden in de buis of in de lasnaad.
De buisexpansietest wordt normaal gezien toegepast op buizen met een buitendiameter van 150 mm en een wanddikte van 10 mm of kleiner. Voor buizen zonder een detecteerbare lasnaad wordt de expansietest gebruikt als alternatief voor de buis-plettest.