Samples voor trektests volgens DIN 50125: Testen van metaal
DIN 50125 definieert samples voor trektests op metaal die voldoen aan de vereisten uit DIN EN ISO 6892-1. DIN 50125 wordt gebruikt als aanvulling op de algemene vereisten uit de norm DIN EN ISO 6892-1 om volledige specificaties beschikbaar te maken voor de productie van samples voor trektests in het atelier. De afmetingen van de samples in de tabellen zijn slechts voorbeelden die voldoen aan de vereisten van DIN EN ISO 6892-1.
Fabricage van samples voor trektests Afmetingen & voorbeelden Testsystemen
Productie van samples voor trektests volgens DIN 50125
Als het in de praktijk nodig blijkt af te wijken van de opgelijste en zeer courante sample-afmetingen, beschrijft de norm DIN 50125 nauwkeurig de basisvereisten voor deze niet-opgelijste vormen. Er worden aan het atelier regels meegegeven voor de afmetingen, zodat samples voor trektests volgens DIN EN ISO 6892-1 geproduceerd kunnen worden.
Speciale materiaaleigenschappen of testopstellingen kunnen redenen zijn waarom afgeweken wordt van de opgelijste en courante afmetingen voor samples, en beïnvloeden de specificaties van de fabrikanten voor testmachines en klemmen.
Een voorbeeld hiervan zijn samples met hoge weerstand uit materialen met hoge sterkte. Hoewel de inzetstukken voor sampleklemmen gehard zijn of voorzien zijn van een harde coating, kan de druk op de oppervlakken tijdens de belastingsfase van de trektest zo hoog oplopen dat schade of verhoogde slijtage optreedt. Zowel de klem als het sample voor de trektest kunnen zo beschadigd worden. In dergelijke gevallen is het nodig de afmetingen van de draadeinden aan te passen om een correcte en stabiele uitlijning van het sample tijdens de test te verzekeren, en zo te zorgen dat de testresultaten betrouwbaar zijn.
Bij vlakke producten wordt normaal gezien geprobeerd de productdikte te bewaren, zodat de originele oppervlakken niet bewerkt hoeven te worden. DIN 50125 levert de gebruiker en de producent van de samples een eenvoudig diagram dat de verhouding toont tussen de dikte a0, de breedte b0 en de initiële meetlengte L0 van vlakke samples met proportionaliteitsfactor k=5,65 (kort proportioneel sample). Met twee gekende maten, kan de derde afgelezen worden uit het diagram. Tijdens een trektest worden de initiële meetlengte L0 en de rek in lengterichting gemeten met een extensometer (optisch of contact).
Aangezien het voor digitalisering en opvolging van de samples en hun resultaten nodig is deze te markeren, geeft DIN 50125 hiervoor eenvoudige doch belangrijke instructies: Markeringen mogen de testresultaten niet beïnvloeden, moeten ook na de test duidelijk leesbaar zijn en moeten de delen van het sample zonder twijfel kunnen identificeren na breuk.
Afmetingen en voorbeelden van treksamples volgens DIN 50125
De norm DIN 50125 geeft afmetingen en voorbeelden voor afmetingen van samples voor trektests in negen verschillende tabellen. De tabellen gaan indien nodig gepaard met technische tekeningen zodat de werkplaats alle nodige informatie heeft voor de productie van samples volgens de norm DIN 50125.
| Tabel nr. | Tekening nr. | Samplevorm Korte beschrijving | Beschrijving van de samplevorm |
|---|---|---|---|
| 1 | - | Afmetingen en toleranties voor diameters of dikten en breedten van de parallelle lengte van het sample | |
| 2 | 1 | Type A | Ronde doorsnede met cilindrische uiteinden |
| 3 | 2 | Type B | Ronde doorsnede met uiteinden voorzien van schroefdraad |
| 4 | 3 | Type C | Ronde doorsnede met schouders aan de uiteinden |
| 5 | 4 | Type D | Ronde doorsnede met conische uiteinden |
| 6 | 5 | Type E | Vlakke staaf met bewerkte parallelle lengte |
| 7 | - | Type F | Onbewerkte secties uit ronde staven |
| 8 | - | Type G | Onbewerkte secties uit vlakke staven |
| 9 | 7 | Type H | Niet-proportionele vlakke samples met bewerkte parallelle lengte |
