Wydłużenie przy zerwaniu A

Podczas próby rozciągania metalu zwiększa się początkowa długość pomiarowa L₀ aż do zerwania do długości L_u. W odniesieniu do długości początkowej pozostałe wydłużenie ΔL = L_u - L₀ nazywane jest wydłużeniem przy zerwaniu A i jest podawane w %.

Wydłużenie przy zerwaniu A_t może zostać określone tylko z pomocą ekstensometru , które pozostają na próbce aż do zerwania włącznie i mogą mierzyć wydłużenie próbki.

Wydłużenie przy zerwaniu A zwykle mierzono ręcznie, obecnie mierzy się je również za pomocą ekstensometrów. Prawidłowe określenie punktu, w którym następuje pęknięcie próbki (punktu pęknięcia) jest zatem kluczowe dla automatycznego pomiaru.

Wzór do obliczenia wydłużenia przy zerwaniu A:

Wydłużenie przy zerwaniu A = ΔL / L₀ x 100 [%]

Jeśli podczas rozciągania aż do momentu zniszczenia wystąpi przewężenie, wówczas rozróżnia się wydłużenie równomierne i wydłużenie z przewężeniem.

• Przy wydłużeniu równomiernym wydłużenie rozkłada się w dużej mierze równomiernie na długości pomiarowej, aż do osiągnięcia maksymalnej siły.
• Podczas wydłużenie z przewężeniem , próbka rozciąga się w obszarze przewężenia dopiero po osiągnięciu maksymalnej siły.

Jeśli zerwanie nastąpi w połowie długości pomiarowej, zmierzone wartości wydłużenia są najwyższe i najdokładniejsze, ponieważ jeśli pęknięcie nastąpi w środku, odkształcenie obu połówek próbki jest równomierne. Jeśli zerwanie przemieszcza się w kierunku uchwytu mocującego, propagacja przewężenia jest utrudniana przez elementy zaciskowe nie biorące udziału w odkształceniu. W rezultacie wyznaczane są niższe wartości wydłużenia przy zerwaniu.

Dla lepszej porównywalności mierzonych wartości, do prób rozciągania stosuje się zwykle tak zwane pręty proporcjonalne . W przypadku tych prętów proporcjonalnych początkowa długość pomiarowa L₀ i początkowy przekrój poprzeczny S₀ pozostają względem siebie w stałym stosunku.

Wzór dla próbek płaskich:
L₀ = k * √S₀

W przypadku próbek płaskich dla k stosowany jest na całym świecie współczynnik 5,65. Alternatywnie można zastosować również wartość k = 11,3 (dla długich próbek).

Wzór dla próbek okrągłych:
L₀ = k * d₀

W przypadku próbek okrągłych powszechnie przyjmuje się wartość k = 5 (dla krótkich próbek) lub alternatywnie k = 10 (dla długich próbek). W zależności od wartości k wydłużenie przy zerwaniu podaje się jako A₅ (k = 5) lub A₁₀ (k = 10).

Wydłużenie przy zerwaniu ε_b dla materiałów polimerowych jest ostatnią zarejestrowaną wartością wydłużenia, zanim naprężenie spadnie do mniej niż 10% lub równe 10% wytrzymałości.

W przypadku pęknięć powyżej granicy plastyczności wydłużenie określa się jako wydłużenie nominalne przy zerwaniu ε_tb . Wydłużenie nominalne przy zerwaniu ε_tb to ostatnia zarejestrowana nominalna wartość wydłużenia przed wystąpieniem spadku naprężenia do wartości mniejszej niż 10% lub równej 10% wartości wytrzymałości. Wydłużenie nominalne określa się na podstawie zmierzonych wartości pierwotnej długości mocowania L_e (odległość pomiędzy uchwytami mocującymi).