Badania tekstylnych struktur powierzchniowych, tekstyliów powlekanych i geotekstyliów
Badania przeprowadzane na tkaninach są tak różnorodne, jak obszary zastosowań produktów końcowych. W zależności od wymagań badania próbki bada się w stanie mokrym lub suchym; próbki pobierane są równolegle do kierunku osnowy i wątku tkaniny.
ZwickRoell posiada optymalne rozwiązania dla wynikających z tego zadań badawczych: Maszyny wytrzymałościowe o różnej konstrukcji, odpowiednie uchwyty mocujące i odpowiednie zestawy wkładek, a także sprawdzone oprogramowanie badawcze testXpert do każdego zastosowania.
Próba rozciągania zgodnie z normą DIN EN ISO 13934-1 tekstylnych struktur powierzchniowych
Zgodnie z normą DIN EN ISO 13934-1 bada się próbki pasków o szerokości 50 mm zarówno w normalnym klimacie, jak i w stanie wilgotnym, raz w kierunku osnowy i raz w kierunku wątku.
Ze względu na właściwości powierzchni najczęściej stosowanych rodzajów tkanin, preferowane są pneumatyczne uchwyty mocujące . Wspomniana norma wymaga określenia maksymalnej siły rozciągającej i wydłużenia przy maksymalnej siły rozciągającej. Wydłużenie przy maksymalnej sile rozciągającej mierzone jest z drogi trawersy.
Opisana tutaj metoda badawcza dotyczy przede wszystkim tkanin, ale może być również stosowana do innych tekstylnych struktur powierzchniowych. Zwykle nie ma ona zastosowania do elastycznych tkanin, geotekstyliów, włóknin, tkanin powlekanych, tkanin z włókna szklanego i tkanin wykonanych z włókien węglowych lub przędz z włókien poliolefinowych.
Pobieranie próbek przeprowadza się zgodnie z metodą określoną w specyfikacji materiałowej materiału włókienniczego lub metodą uzgodnioną pomiędzy zainteresowanymi stronami. Badane próbki pomiarowe nie mogą mieć żadnych fałd, zagnieceń, krajek ani obszarów niereprezentatywnych dla tkaniny.
Dla większej dokładności pomiaru i bez wpływu zaciskania można tu zastosować optyczny układ pomiaru zmiany długości. Mechaniczny system pomiarowy można stosować tylko wtedy, gdy nie ma ryzyka uszkodzenia w przypadku pęknięcia próbki.
Jeśli nie można zapobiec pęknięciu lub poślizgowi zacisku za pomocą płaskich zacisków, odpowiednie okazują się krzywkowe uchwyty mocujące . Pomiar wydłużenia należy wówczas przeprowadzić za pomocą optycznej systemu pomiaru zmiany długości, ponieważ nie można precyzyjnie określić drogi trawersy jako wartości odniesienia dla wydłużenia.
Badanie rozdzierania tekstyliów zgodnie z EN ISO 13937-2 i EN ISO 9073-4
Do badania rozdzierania wykorzystuje się specjalnie wycięte próbki. Zgodnie z normą DIN EN ISO 9073-4 badanie przeprowadza się na próbkach trapezowych. Szczególną uwagę należy zwrócić na zastosowanie bardzo szerokich wkładek mocujących. Preferowane są tutaj pneumatyczne uchwyty mocujące, ponieważ zapewniają równomierne i regulowane mocowanie.
Do badania zgodnie z normą DIN EN ISO 13937-2 przygotowywane są i następnie badane tzw. próbki spodniowe. W dokumencie opisano badanie rozdzierania próbki spodniowej, podczas którego próbkę pomiarową wycina się w taki sposób, że powstają dwie nogawki. Wspólna siła rozdzierania to siła potrzebna do rozprzestrzenienia się tego nacięcia, jeśli siła jest przyłożona równolegle do nacięcia, a materiał tekstylny rozdziera się w kierunku działania siły. Tutaj zaleca się stosowanie pneumatycznych uchwytów mocujących.
EN ISO 13937-2 Badanie rozdzierania próbki spodniowej
DIN EN ISO 9073-4 Badanie rozdzierania na próbkach trapezowych
Badania wg Marks & Spencer
Ważną cechą jakościową przy obróbce tkanin tekstylnych jest wytrzymałość szwu.
W tym przykładzie przyjrzymy się wymaganiom opracowanym przez Marks & Spencer P12 dotyczącym badania wytrzymałości szwów na tkaninach odzieżowych. W niniejszej normie określono wytrzymałość systemów nici w materiale odzieżowym na przemieszczenie w obszarze szwu spowodowane przez nici szwalne.
Próbki tkaniny o szerokości 75 mm mocuje się w pneumatycznych uchwytach mocujących i poddaje badaniu, mierząc siłę określonego otwarcia szwu. Następnie porównuje się wykresy siła-droga zszytej i niezszytej porównawczej próbki pomiarowej tego samego materiału.
Badania wg Marks & Spencer są precyzyjnie określone i nie można ich zmieniać. Jesteśmy autoryzowanym dostawcą badawczym dla następujących badań wg Marks & Spencer:
P11, P12, P12A, P12B, P13, P13A, P14, P14A, P15 Part 1 i P15A
Próba rozciągania według Marks & Spencer P14
Próba rozciągania według Marks & Spencer P11
Próba rozciągania według Marks & Spencer P12
Próba rozciągania według Marks & Spencer P15A
Badanie na rozciąganie geosiatek i geowłóknin zgodnie z DIN EN ISO 10319
Badanie na rozciąganie geowłóknin z optycznym systemem pomiaru drogi z zastosowaniem pneumatycznych uchwytów mocujących zgodnie z DIN EN ISO 10319. Główną cechą tej metody określania wytrzymałości tkanin na rozciąganie jest szerokość próbki.
W podstawowym badaniu tej metody szerokość próbki (200 mm) jest większa niż długość mocowania próbki (100 mm), ponieważ geowłókniny mają tendencję do zwężania się pod naprężeniem rozciągającym prostopadłym do kierunku działania siły (neck down). Duża szerokość zmniejsza efekt przewężenia i tym samym zapewnia bliższe powiązanie z oczekiwanym zachowaniem produktu w tym obszarze.
Często stosuje się tu optyczny system pomiaru drogi, ponieważ podczas zniszczenia czasami może uwolnić się duża ilość energii. Mechaniczny system pomiarowy można stosować tylko wtedy, gdy nie ma ryzyka uszkodzenia w przypadku pęknięcia próbki.
Alternatywnie, w przypadku dużych sił, należy zastosować hydrauliczne uchwyty mocujące .
DIN EN ISO 10319 Próba rozciągania geosiatki z pomocą hydraulicznych uchwytów mocujących
DIN EN ISO 10319 Próba rozciągania geowłókniny z pomocą pneumatycznych uchwytów mocujących 30kN
Badanie wciskania stempla (test CBR) zgodnie z normą DIN EN ISO 12236
DIN EN ISO 12236 opisano procedurę określania odporności na penetrację geotekstyliów i wyrobów pokrewnych. Określa siłę, która wystąpi, gdy tępy stempel napotyka badaną próbkę. Próbkę mocuje się pomiędzy dwoma stalowymi pierścieniami za pomocą hydraulicznego zacisku końcowego.
Badanie przeprowadza się zwykle na suchych próbkach, które zostały poddane kondycjonowaniu w określonym klimacie. Badanie ma zastosowanie do większości typów produktów, ale nie do materiałów z otworami większymi niż 10 mm.
Próba rozciągania tekstylnej tkaniny szklanej zgodnie z ISO 4606
W pokazanym przykładzie badania przeprowadzono na tekstylnej tkaninie szklanej. Międzynarodowa norma określa metodę określania siły zrywającej i wydłużenia przy zerwaniu postrzępionych pasków tkanego szkła tekstylnego. Metoda ta dotyczy nieimpregnowanych i impregnowanych tkanin szklanych z materiałami usztywniającymi, ale nie dotyczy tkanin szklanych powlekanych tworzywem sztucznym lub elastomerem.
Zgodnie z normą ISO 4606 paski o szerokości 50 mm są badane w kierunku osnowy i wątku aż do zniszczenia. W tym celu stosuje się długość mocowania 200 mm. Ponieważ do utrzymania próbki zgodnie z normami wymagane są duże siły mocowania, stosuje się tutaj pneumatyczne uchwyty mocujące . Badane próbki pomiarowe nie mogą mieć żadnych fałd, zagnieceń, krajek ani obszarów niereprezentatywnych dla tkaniny.
